De Chippa-gemeenschap van blokdrukkers

De Chippa-gemeenschap van blokdrukkers

Onze partner voor het bedrukken van zijden sjaals is is Meeta. Al zo’n dertig jaar initieert ze projecten om ambachtsmensen in India aan werk te helpen.

Veel ambachtsmensen leven in India structureel onder het bestaansminimum. De grootschalige industrialisatie van de textielsector heeft hen buitenspel gezet. Hun ambachtelijke, duurzame manier van werken is al duizenden jaren oud en is altijd het bindmiddel geweest tussen gemeenschappen. Meeta helpt dit in stand te houden en werkt al ruim 25 jaar met de mensen van de Chhipa-gemeenschap.

Het houten blok maken

Voordat de blokdrukker aan de slag kan moet de houtsnijder het stempel maken. Met minutieuze precisie kerft hij uit een stuk teakhout de contouren van het ontwerp. Volgens maakt hij de “filler”, het drukblok van het ontwerp dat later dient om een kleipasta aan te brengen waar verf niet doorheen dringt.

 Houten drukblok

(houten drukblok voor de print op onze zijden sjaals)

Plantaardige verfstoffen

De Chippa-gemeenscahp maakt alle plantaardige verfstoffen zelf. Ze worden elke dag verzorgd. Vooral indigo heeft constante aandacht nodig. Het mengsel waarin de plant Indigofera tinctoria fermenteert, moet op de juiste temperatuur blijven en regelmatig worden doorgeroerd. Myrobalan, ofwel Kerspruim is een gele kleurstof maar werkt ook als natuurlijk fixeermiddel. 

Indigo vat


Het werk van de blokdrukker

De blokdrukker begint met het bedrukken van de contouren van het ontwerp op de ongeverfde zijde. Dan volgt een verfbad. De stof droogt in de zon voor ronde twee. Met het tweede blok brengt de drukker een pasta aan van een heel speciale klei, gom en limoen. De klei komt van de bodem van een rivier waar insecten een stof uitscheiden door het eten van tarwe. Precies díe stof maakt het perfecte mengsel: het is makkelijk uitwasbaar maar houdt wel de verf tegen.

De stof wordt voor een tweede keer geverfd en gedroogd. De kleipasta droogt ook op en kan van de stof geschraapt worden. Als alles goed is gewassen, is de stof klaar voor de kleermaker die er sjaals van maakt.

Speciaal floraal ontwerp

Het ontwerp is van de hand van beeldend kunstenaar Antoinette Leune. Ze woont en werkt in Oosterbeek. Haar schilderijen van met name ingezoomde details van inheemse flora zijn kleurrijk en krachtig. Voor deze sjaal viel de keuze op de zaaddozen van de Springbalsemien, ofwel de Himalayan balsam, een plant die via India hierheen gekomen is. Een echte Via India plant dus.

De charme van imperfectie

Alles aan de sjaals is 100% handwerk. Ook de zijde zelf. Dit kun je lezen in het blog over Madhulika’s zijdekwekerij. Als gevolg daarvan hebben ze niet de regelmaat van machinaal geproduceerde sjaals. Er kunnen sporen inzitten van het handwerk, kleine spatjes en lijntjes. Deze imperfecties zijn wat ons betreft de charme van handgemaakt.

De opbrengsten van de sjaals komen goed terecht: zowel Meeta als Madhulika investeren winst die gemaakt wordt weer in de gemeenschap.